Co to jest poradnictwo prawne i obywatelskie?
Poradnictwo prawne i obywatelskie (ppio) oznacza udzielanie osobom potrzebującym – z reguły całkowicie bezpłatnie – informacji i porad w zakresie rozwiązywania ich problemów związanych z prawem i/lub relacjami z administracją publiczną. W obecnych czasach, w których prawo jest wszechobecne w życiu każdego człowieka, tego rodzaju wsparcie jest niezwykle użyteczne i wręcz niezbędne, w szczególności dla tych osób, które z różnych względów nie mogą skorzystać z odpłatnej pomocy adwokata czy radcy prawnego. Poradnictwo prawne i obywatelskie przede wszystkim:
- pozwala obywatelowi odnaleźć się w gąszczu przepisów prawnych i rozwiązywać problemy powstające w relacjach z innymi ludźmi, rynkiem, a w szczególności z administracją publiczną,
- jest najprostszą formą edukacji prawnej i obywatelskiej, uświadamiania obywatelom ich praw i obowiązków,
- przyczynia się do aktywizacji obywateli w życiu społecznym i publicznym,
- jest środkiem przeciwdziałania, zapobiegania wykluczeniu społecznemu,
- wspiera powrót do życia społecznego tych osób, które znalazły się na jego marginesie,
- generalnie jest jednym z ważnych instrumentów budowania społeczeństwa obywatelskiego i wzmacniania podmiotowości obywateli, a co za tym idzie zmniejszania obciążeń związanych ze wsparciem dla osób niezaradnych życiowo ze strony państwa i samorządów terytorialnych.
GDZIE MOŻNA ZASIĘGNĄC PORADY PRAWNEJ I OBYWATELSKIEJ/INFORMACJI
- Pełna lista specjalizacji („szukaj wg spraw”): www.mapaporadnictwa.pl
- Wykaz punktów państwowego systemu bezpłatnej pomocy prawnej https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/nieodplatna-pomoc-prawna/mapa-punktow-pomocy/
- Dla kogo pomoc z państwowego systemu bezpłatnej pomocy prawnej?
- Jaką pomoc prawną można otrzymać w ramach państwowego sytemu nieodpłatnej pomocy prawnej?
- Biura Porad Obywatelskich (BPO) udzielają porad wszystkim potrzebującym: www.zbpo.org.pl
- W Studenckich Poradniach Prawnych, działających przy szkołach wyższych, porad osobom niezamożnym udzielają studenci pod nadzorem opiekunów naukowych. Baza Studenckich Poradni Prawnych (UPP) http://www.fupp.org.pl/kliniki-prawa/kliniki-w-polsce
- Biura Obsługi Interesanta w sądach powszechnych (obecnie funkcjonuje ponad 200 biur) - udzielają informacji obywatelom o kwestiach sądowych
- Informacje o bezpłatnym poradnictwie w Warszawie www.poradnictwo.waw.pl
- Informacje o poradach prawnych i obywatelskich we Wrocławiu/baza organizacji http://poradnictwo.wroclaw.pl/
SERWISY SPECJALISTYCZNE
- Serwis usług publicznych/dotyczy spraw, które załatwia się w urzędach https://obywatel.gov.pl/
- Serwis dla osób pokrzywdzonych przestępstwem http://pokrzywdzeni.gov.pl/
- Państwowa Inspekcja Pracy – porady prawne z zakresu prawa pracy http://www.bip.pip.gov.pl/pl/bip/porady_wszystkie
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – porady dla konsumentów https://www.uokik.gov.pl/
- Wszystko o niepełnosprawności http://www.niepelnosprawni.pl/
- Porady prawne dla osób niepełnosprawnych http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/202374
- Bezpłatna pomoc prawna dla uchodźców i cudzoziemców http://udscgov.pl/urzad/bezplatna-pomoc-prawna/
- Internetowy system aktów prawnych http://isap.sejm.gov.pl/
- Informator o infoliniach, telefonach i organizacjach pomocowych
WAŻNE INSTYTUCJE
- Rzecznik Praw Obywatelskich https://www.rpo.gov.pl/
- Rzecznik Praw Dziecka http://brpd.gov.pl/
- Rzecznik Praw Pacjenta http://www.bpp.gov.pl/
- Rzecznik Finansowy (dawny Rzecznik Ubezpieczonych) https://rf.gov.pl/
- Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich http://www.ombudsman.europa.eu/pl/home.faces
O poradnictwie prawnym i obywatelskim
Porada prawna i obywatelska. Czego można się spodziewać?
Ekspertyzy
- Tomasz Schimanek, Czym jest prawne i obywatelskie poradnictwo specjalistyczne prowadzone przez organizacje pozarządowe?;
w: Obywatel i Prawo VI. Wybrane problemy i rekomendacje, red. Agata Winiarska, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2012
- Poradnictwo prawne i obywatelskie – pojęcie, jakość efektywność, opr. T. Schimanek, G. Wiaderek, w: Czym jest poradnictwo prawne i obywatelskie, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011
- Łucja Krzyżanowska, Poradnictwo prawne i obywatelskie – raport z badania, w: Czym jest poradnictwo prawne i obywatelskie, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011
- Badania pomocy prawnej. Organizacje społeczne a socjologowie prawa – perspektywy współpracy, INPRIS, 2010
- Tomasz Schimanek – Możliwości wsparcia bezpłatnego poradnictwa obywatelskiego i prawnego przez samorządy lokalne, w: Obywatel i Prawo. Raport z realizacji czwartej edycji programu, red. Agata Winiarska, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2009
- Grzegorz Wiaderek, Michał Ziółkowski - Formy i zakres pomocy prawnej świadczonej przez organizacje pozarządowe; Obywatel i Prawo, red. Agata Winiarska, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2008
- Renata Niecikowska, Standardy informatorów prawnych, w: Obywatel i Prawo II edycja. Raport z realizacji programu,, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2006,
Przydatne linki:
- Mapa grantów „Obywatel i Prawo”
- Wyszukiwarka podmiotów PPiO